Karling klub Vukovi

Sezonu svojih putovanja planiranih za 2019. godinu NUSANTARA je otpočela izletom po Južnom Banatu – odabrana destinacija za subotu, 30. mart, bili su Kovačica i Idvor.

U Kovačici je, u Galeriji naivne umetnosti, otvorenoj 1955. godine kao prvoj „Galeriji slikara seljaka“ u SFRJ, izletnike najpre dočekala gospođa Zuzana Holubekova, učenica znamenite Zuzane Halupove. U samom centru naive u Vojvodini, članovi Društva srpsko-indonežanskog prijateljstva NUSANTARA imali su priliku da iz prve ruke čuju priču o Zuzani Halupovoj, umetnici koja je i iznedrila Kovačičku školu naivnog slikarstva i pronela slavu Kovačice širom sveta. Sama gospođa Holubekova ima već 32 afirmisana učenika; dosad je imala 45 samostalnih izložbi po celoj Evropi. Naročito je ponosna na činjenicu da se 40 njenih platana nalazi u Etnomuzeju u Bratislavi, pri Matici slovačkoj, odabranih po stručnoj oceni likovnih kritičara i etnologa.

NUSANTARA je ove subote obišla i galerijski prostor gospodina Jana Čeha, kolekcionara čiju zbirku preporučuju sakupljene slike najboljih slikara naive iz Kovačice, poznatih i priznatih u celom svetu. U privatnom prostoru od 90 m², pretvorenom u izložbeni, nema radova gospodina Čeha; svoje zalaganje ograničio je na konzervaciju najuspelijih platana Kovačičke škole naivnog slikarstva, sakupljanih tokom 50 godina saradnje sa slikarima naivcima. Takođe je nemoguće kupiti izložene radove; na prodaju su samo knjige, razglednice i dokumentarni materijal koji prati rad slikara Kovačičke škole naivnog slikarstva.

Posle kraće posete slovačkoj Evangelističkoj crkvi u Kovačici, članovi Društva srpsko-indonežanskog prijateljstva NUSANTARA obišli su radionicu violina Jana Nemčeka, gde su čuli nadahnutu priču g. Nemčeka o procesu izrade gudačkih instrumenata. Majstor, čiji je mentor svojevremeno bila kćerka kraljevog graditelja Lilija Tanasijević, prva žena graditeljka violina u Srbiji, pokazao je svojim gostima komade rebrastog javora, od koga se izrađuju najkvalitetnije violine na svetu, i lično demonstrirao kako zvuči violina napravljena od drveta koje daje 7.000 vibracija u sekundi!

Sledeća tačka subotnjeg itinerera bilo je selo Sakule; u Sakulama se održavala tradicionalna vašarska manifestacija „Ovčarski dan“, poznata i po jednoj ne tako čestoj disciplini – trci magaraca.

Poseta Idvoru, tačnije zavičajnom kompleksu posvećenom Mihajlu Pupinu, posebno je bila emotivna i instruktivna. Kompleksu pripada rodna kuća znamenitog idvorskog naučnika svetskog glasa, renovirana 2004. godine, Narodni dom Mihajla I. Pupina, koji je Pupin izgradio svojim sredstvima i posvetio Idvoru sa željom da postane centar znanja, zgrada stare osnovne škole, koju je Pupin svojevremeno pohađao, sada pretvorena u muzej, i pravoslavna crkva u kojoj je najznamenitiji žitelj Idvora kršten.

Ove godine obeležava se 100 godina od Pariske mirovne konferencije, čiji je neposredni učesnik i svedok bio Mihajlo Idvorski Pupin. Poznate su neprocenjive zasluge srpskog naučnika svetskog glasa za uspostavljanje državnih granica Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, što je bio motiv više da NUSANTARA otvori sezonu svojih izleta upravo posetom zavičajnom kompleksu Mihajla Pupina. Gospođa Jelena Kalin, koja je ove subote bila vodič članovima Društva srpsko-indonežanskog prijateljstva kroz kulturno-istorijski kompleks, poklonila je NUSANTARI monografiju „Naučnik, profesor, izumitelj i rodoljub Mihajlo Idvorski Pupin“, štampanu 2017. godine i jedinstvenu po mnogo čemu. Autori monografije su dr Dragoljub Martinović i dr Dragoljub Cucić, jedan od samo dva stručnjaka u Srbiji koji imaju doktorat u oblasti istorije nauke.

Izlet je nastavljen posetom banatskom selu Padina, u kome 98% stanovništva čine Slovaci, a u kome živi Jan Bačur, 82-godišnji slikar sa 62 godine umetničke karijere, tokom koje je naslikao 2.820 ulja. Gospodin Bačur ima za sobom 64 samostalne izložbe. Predsednik Aleksandar Vučić ga je odlikovao ukazom od 11. februara 2018., „za izuzetne zasluge u kulturnim delatnostima, posebno u oblasti slikarstva“. Osim slikanja, g. Bačur piše knjigu o svim slikarima Opštine Kovačica. Beleži sva zbivanja na polju slikarstva u jednoj godini; svaka godina dobija po jednu knjigu, te naivac iz Padine dosad u svom opusu ima i 37 knjiga velikog formata. I Slovaci su ga odlikovali za neumorni rad, te je tako Jan Bačur dobio priznanje kako od predsednika Matice slovačke, tako i medalju za životno delo od Miroslava Lajčaka, ministra inostranih poslova Slovačke.

Subotnji izlet završen je obilaskom Pančeva i panoramskim razgledanjem grada u pratnji Aleksandra Pavkovića, lokalnog turističkog vodiča.

Biljana Đorđević

Foto: Oliver Dimić